Κυριακή 17 Μαρτίου 2024

Οι Τζουτζέδες της Πυρσούπολης.



 Μια νέα γενιά, νέα φουρνιά κοτζαμπάσηδων μαζεύτηκε στο παλάτι της Πυρσούπολης <Οι Τζουτζέδες> ,τουρκική λέξη Περσικής προελεύσεως , που σημαίνει κυριολεκτικά τον νάνο, μεταφορικά τον γελωτοποιό, σημασία με την οποία εισήχθη και στη δική μας γλώσσα. Και μπορεί οι βασιλείς και οι φεουδάρχες στις αυλές των οποίων δραστηριοποιούνταν οι τζουτζέδες να έχουν λιγοστέψει μέχρις εξαφανίσεως από το ιστορικό προσκήνιο, δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τους διασκεδαστές τους. Κάθε άλλο. Στο Βιλαέτι της Πυρσούπολης οι παρατρεχάμενοι αυτοί του παρελθόντος, αξιοποιώντας την ευστροφία, την προσαρμοστικότητα, την ευγλωττία, τον αριβισμό, την υποτακτική συμπεριφορά, την ανηθικότητα, τη φιλοχρηματία, τη ρουφιανιά τους, την ικανότητα να ελαφραίνουν την ατμόσφαιρα, με πετυχημένα αστεία ή δηκτικά σχόλια, επηρεάζουν πάντα το προσκήνιο, ακόμη και από τα alanlar και τα yemlik τους, παρασκηνιακά συνήθως κινούνται με τρόπο γελωτοποιού και γλείφτη των πάντων.   Στη νέα εκδοχή του επαγγέλματός τους εμφανίζονται πολύ αλλαγμένοι, σχεδόν αγνώριστοι. Διαθέτουν προσόντα και εμφάνιση τα οποία σε παραπέμπουν σε ανθρώπους με γνώσεις, ικανότητες, συγκρότηση και ήθος. Γι’ αυτό και θα τους συναντήσουμε σε θέσεις και με ιδιότητες που κάθε άλλο παρά θα έπρεπε να τις καταλαμβάνουν οσφυοκάμπτες, με βασικό προσόν να λένε μόνο «ναι» στο αφεντικό τους και να το κάνουν να γελάει για να σπάσουν τη βαρεμάρα του ηγεμόνα, πέρα από τις άλλες απολαβές, αφήνει τον ευνοούμενό του να νιώσει ότι οικειοποιείται μέρος της δύναμης και της κοινωνικής του επιφάνειας. Ο αντ’ αυτού, ο έτσι του έτσι που λέμε, εκστασιάζεται καθώς απολαμβάνει τα οφέλη αυτής της κατά παραχώρηση εξουσίας. Μπορεί να οδηγηθεί σε ύπατα αξιώματα, παραμένει όμως πάντα αναλώσιμος και με ημερομηνία λήξης, που καθορίζεται από τα συμφέροντα και κυρίως τα κέφια του ηγεμόνα του. «Νάνοι» στο ηθικό τους ανάστημα, που, αντί για γέλιο, προκάλεσαν  δάκρυα. Γιατί το μείζον κοινωνικό πρόβλημα μαζί τους έγκειται στα όσα έπραξαν ή δεν έπραξαν κατά την περίοδο που συμμετέχουν στη λήψη και την εκτέλεση των αποφάσεων. Πόσες ζωές ρήμαξαν, πόσους άξιους χαντάκωσαν, πόσες ιδέες σφετερίστηκαν, πόση πραγματικότητα αλλοίωσαν, πόσες αλήθειες έκρυψαν και πόσα ψέματα είπαν, για να επιμηκύνουν την καριέρα τους; Η παρουσία τους μας εξηγεί και κάτι ακόμη ότι το παίζουν και επιβήτορες με ανταλλάγματα . Πολύ συχνά οι καταστάσεις στο Βιλαέτι  είναι ταυτοχρόνως για γέλια και για κλάματα. Νομίζω πως πλέον έχετε την απάντηση γιατί συμβαίνει αυτό. Κάθε ομοιότητα με πρόσωπα και πράγματα είναι φανταστικά αρκεί να έχουμε καλή θέα στα κόκκινα χώματα με τα πέτρινα φαράγγια  να ατενίζουν το δυνατό φως όταν φυσά ο λίβας πρός την αργυρά πόλη και καίει τα σπαρτά στους αγρούς του Σιτι.